Insanliq

محببت چؤرچؤكو (محبت خانيمين ناغـيلي)

بير گون واريدي بير گون يوخ ايدي.

آللاه دان سونرا، هئچ كيم يوخ ايدي.

بير محببت خانيم واريدي، بير ده  رحمت بَي.

بونلارين ايكيسي ده، چاغاليق (اوشاقليق) لاريندا چوخ يالقيز قالميشديلار.

تك قالماق اونلاري چوخ دا اينجيدميش دي.

ائولرينين شولوغ اولماغـيني چوخ سئويرديلر. اونون اوچون ده آللاه دان ايسته ميشديلر اونلارا چوخ چاغا ( اوشاق ) وئرسين.

چاغالاري ( اوشاقلاري) دا چوخ ايدي.

اونو دا، بيري بيريندن گؤزل؛ بيري بيريندن؛ ايسته مه لي و شيرين.

بونو دا دئميش اولسام  ياخشي (ياخجي) اولار. ياني، چاغالارين ( اوشاقلارين) چوخلوغـو باعيث اولموشدو، هـردن بير ده، اونلارين، آدلاري، يادلاريندان چيخسين.

بيرينين آدي شيرين اولسايدي؛ او بيريسيني، گؤزومون ايشيغي چاغيرارديلار. بيرين ده شكر.

بيريني نئعمت سسله سه ايديلر، يا دا مرحمت، بيري‌نين ده آديني اونودسايديلار، آغيزيمين دادي سسله ير ديلر.

بيرين سئوينج، او بيرين نازلي، بيرينيائحتيرام، بيريني ده روحوم سسله ييرديلر، او بيريسينين‌ ده آدي ديلبر ايدي.

آسلان، گول بالا، عدالت، ماراليم، جئيران. شولوخ، ترلان. بو جور دا...

گونلرين بير گونونده خبر گلدي، محببت خانيمين باجيسي مئهريبان خانيم، خسته اولوب، ياني ناچالاييب (نوخوشلاييب ) دير.

محببت خانيم ايسته ميردي رحمت بَي اونلارين اولمايان چاغلاريندا كورلوق چكسين. اونا گؤره ده هـرنه دن ايلك ( قاباق)، نئچه گونلوق؛ يئماق- ايچماق دان زاد دان اونا حاضيرلادي.

 سونرا دا قاپ- پاجاني رحمت بَيه تاوشيردي.

رحمت بَي ده اونلارا،" آللاهين آمانيندا. " دئييب، مئهريبان خانيم گيله يولا سالدي،

بئله ليك له رحمت بَي، او گون، دوز؛ گون اورتايا كيمي باشي، ايشينه باغليدي.

آمما ناهار دان سونرا، آخشامين چاتماسيني خاطيرلاييب، ائو اوچون ده، نه آليب- آلماياجاغـينا فيكيرلشدي. اوندا يادينا دوشدو گؤردو! په هوووو! بالام بو گئجه ائولرينده يالقيز اولاجاقدير.

اوولده اؤز- اؤزونه،" بير زاد دئييل جانيم! بير- ايكي گونه گليرلر دا! " دئيه، اوره‌ييني‌ خوش ائتمه‌يه چاليشدي. آمما بير آز دان! چاغاليق (اوشاقليق) چاغلاري‌نين تك قالمالاريني خاطيرلاييب، فيكيره جومدو.

آمما! گينه اؤزونو او يولا ووردو.

- : " هه يه واللاه! لاب دا ياخجي اولدو!

بو گئجه ني، لاب بئله راحاتليق دا ياتيب يوخلاياجايام..."

 گولومسه ييب،:

- : "... اوشاقلارين سسي مگر قويورو آدام راحات ياتـسـين. واللاه دا! "

آمما! گئجه ني تك‌ليك‌ده اؤز يئرينه گيرييب، ياتاندا، اوره يي يامان سيخيلماغـا باشلادي.

هله! تازا دوشونوردو :

- : "... هئچ ده بيلمه ميش ايديم آللاه! چاغالارين (اوشاقلارين) او سس-  كووو، بيله مه گؤزه‌ل بير لاي لا كيمي ايدي. "

بير دامجي دا گؤزلرينه يوخو گلمه دي.

نئجه دئميشلر! " ايلان چالانلار ياتدي! آمما او، ياتا بيلمه دي. "

هئچ، شام دا يئيه بيلمه ميشدي.

آمما آج دا دئييل ايدي.

بلكه ده آج ايدي آمما بير زاد يييه بيلمه ميشدي.

اوزانديغي يئرينين ايچينده دوردو اوتوردو.

اوره يي يامان سيخيليردي.

نه آغلايا بيليردي!

نه  گوله بيليردي.

نه ده ياتيب يوخلايا بيليردي.

تكجه! چاغالارين ( اوشاقلارين ) سس- كووونو خاطيرلاييب، آه چكيب گولومسه ييردي:

- : " كؤپه ياوشاقلارين گؤرورسن آخي!... "

بيردن بيره دؤنوب، آرتيق تعججوب ايله اؤز- اؤزونه دئدي :

- : " دوزونه باخساق، بو دونيا! محببت سيز! هئچ ايميش واللاهي... "

قارا بير پارچا ايله گؤزلريني باغلادي؛ بلكه ده بيله‌سيني يوخو آپارسين. آمما، او دا كار سالمادي.

- : "... محبت اولمايان بير ائوده، مرحمت ده عدالت ده، بئله سئوينج ده اولماز، نئعمت ده، ائحتيرام دا تاپيلماز... "

آجي بير گولومسه ماغيله :

- : "... محببت  گئتسه! آغيزيمين دادي دا گئد ه ر، هله گؤزومون؛ ايشيق‌ايني دا اؤزيله آپارار!.. "

داها هئچ بير زادا فيكيرلشه بيلميردي.

هئچ ده بيليردي بئله! زامان هارادان گليب، هارايا گئدير.

گؤزلريني قارا بير پارچا ايله باغلاماغا اومود قاليب! اؤزونو يوخلاميش فيكر ائديردي.

بير موددت، بو آلـداتماغـيله سوروندو.

- : " دوغوشدان دا ها! ائله؛ محببت اولماسا! بئله، آداما يئماق- ايچماق دا زهـريمار اولار! اوتوردوغو يئرده آداما، جَرري- جهننم اولار... "

اوره‌كدن بير آه چكيب، " ياني محببت اولماسا ها! رحمت ده بئله هئچ زاد دير! واللاه هئچ زاد..."

- : " آهان!؟

دئيه سن قاپي چاليندي آللاه!

يادا! يوخو - موخو گؤرورم ياني!... "

اوزانديغي يئرده يامان ديسگينيب! ديك قالخيب اوتوردو.

قولاق‌لارينا اينانانميردي.

- : " ... كيم اولا بيلر مي؟ آي آللاه!... "

ايستر- ايستمز اويان بو يانا باخدي :

- : "... يوخسا بيري‌سي گليب دير! بو تك‌ليين اليندن! منيم ياخامي قورتارسين؟ "

قارا پارچاني گؤزلريندن آچدي.

زاماني ايتيرميش ايدي.

آرتيق تعججوب ايله هرياني ايشيغا بورونموش گؤردو.

-:" نه زامان ياني گون چيخيب‌دير آمما منيم هئچ خبريم اولماييب‌دير ؟ "

بير داها گؤزلرينه اينانمادي.

قاپي‌نين بير داها چالين‌ماسي اونو اؤزونه گتيردي.

ساعاتا باخدي!

- : " واي دَ ده م  واي. ساعات دوز آخشام دؤرد - ياريمي نيشان وئرير! په ـه ـه ح! "

ايسترسه- ايسته مزسه، توواراخ حياطه چيخدي.

گيج قالميشدي.

قاپييا ساري گئديب قاپيني آچدي.

" آي آللاه!... " دئيه! ائله بيلدي يوخو گؤرور.

گؤزلريني سيليب، بير داها آچدي.

گؤردويونه هئچ ده اينانميردي.

" ... مين مين شوكورلر اولسون. چووووخ شوكور!" اوره يينده  دئييب، گولوردو.

نيه؟

نه اولموش ايدي ياني؟

به به!

محببت خانيم! سئوينج ايله، نئعمت ايله، ياني بئله اوشاقلارين هامي‌سيلا بيرليك ده گؤزلري قاباغيندا دايانميشديلار.

گؤزلريني آچيب يومانا! اوشاقلار اونو آرالارينا آلديلار.

" كؤپه‌ي اوشاقلاري! " دئيه اونلاري بير بير باغرينا باسيب اؤپوردو.

اوشاقلار دا سئوينديق لريندن! رحمت بَيين  تپه سينه ديرماشسين‌لار!

" آي سيزي گؤروم نه اولارسيز آللاه! " دئيه! گؤز اونون! گؤز محببت خانيمين.

محببت خانيمين دا  گؤزلري، سئوينجيندن ، گولومسه يهرك، رحمت بَيين! گولر- اوزونه باخا باخا قالميش ايدي...

يازان : پرويز فروهر

قايناق : وارليقيم، بير ياشيل ياپراق

"زبان و ادبيات تركان خراسان" وئبلاقي      http://salariyan.blogfa.com/post-4464.aspx