Insanliq

نقاط قوت و ضعف

هر ملتي و هر فرهنگي و هر زباني به جاي خود نقاط قوت و ضعفي دارد.

ما با ملل ديگر كاري نداريم. ما بايد به آينه بنگريم و لااقل صورت ظاهر خويش بياراييم. به آينه حقيقت بين بنگريم و درون و باطن خويش بياراييم. چشم بصيرت خويش را قدرتمند نماييم تا بتوانيم داخل و بيرون خويش را از ضعفها بيالاييم.

ما مردم تورك ايران به هر دليلي بيروني و دروني در اين صد سال اخير محروم از حقوق انساني خويش و متحمل خسران زيادي شده ايم. چيزي كه واقع شده و گذشته را نمي توان برگرداند. و ميتوان امروز را دريافت و حال روز بهتر و آينده اي روشنتر را ساخت.

مهمترين كار نقد است. نقد گذشته و حال. اين نقد بسان همان آينه مي ماند كه مي تواند به ما كمك نمايد در جهت بهبود.

البته مقايسه نيز به كار نقد مي آيد. اينكه ملل قدرتمند چه كرده اند و ما چه و اين خود مي تواند چراغ راه ما باشد و البته نه به تمامي.

با مقايسه مردم جهان پي به مهمترين مسئله كاستي هاي خود ميرسيم و آن درك اين واقعيت است كه عدم رواج صحيح علم بين مردم ما منجر به ضعف عمومي ما شده است.

رنسانس و بيداري غرب منجر به عمومي شدن علم و ترجمان علم به زبان قابل درك عموم مردم اوروپا شد و چنين شد كه غربيان توانستند گوي سبقت را از ملل شرق بربايند.

علم را چگونه ميتوان در جامعه اشاعه داد؟ علم مهمترين راه قوت بخشيدن و قوام ملتها است. اگر در فرهنگ مردم علم وارد شود خود بخود خواهيم توانست علم را بين مردم اشاعه دهيم. يعني مانعي براي پيشرفت مردم وجود دارد و آن در بسته فرهنگ است. براي باز نمودن هر در بسته اي بايد كليدي داشت. كليد عالي قاپوي فرهنگ همانا زبان مردم است. اگر بتوان علم را در زبان مردم مفهوم نمود حتم كه علم در بين مردم اشاعه خواهد يافت.

در توركيه قدمهاي مهمي براي ارتقاي زبان مردم برداشته شده است.

پس اختلاف فاحش در وضعيت رفاهي  و زندگي جمعيت كشور توركيه با همسايگانش چون عراق و سوريه را مي بينيم و مي توانيم بفهميم اين اختلاف در چيست و با مقايسه توركيه و افغانستان ميتوانيم به درك درستي در روند پيشرفت نائل شويم.

مشكل توركيه امروز اين است كه بايد بيشتر و بيشتر ذهن مردم را با علم آشنا نمايد ولي در افغانستان هنوز در ابتداي راه است.

و اما ما توركان ايران. ما نيز همين مشكلات را بصورت عمده تر متحمل هستيم، زيرا مردم ما از داشتن مدارس و دانشگاهها به زبان اصيل خود يعني توركي محروم هستند و همينطور مردم كورد ايران و بلوچها و ديگران.

اگر مي بينيم كه در محافل خانوادگي و فاميلي و دوست و آشنا  بيشتر چشم و هم چشمي و تعارفات كاذب وجود دارد و اگر مي بينيم كه دانشمندان ما در سرزمين و كشور خود نمي توانند بازده مناسبي داشته باشند و مسايل مختلفي مانع از پژوهشهاي آنان ميگردد ولي همان دانشمندان ما در غرب فرصتي يافته  و مي توانند خودي نشان دهند و برنده جوايز ارزنده بين المللي گردند و يا باعث حل يك مسئله علمي گردند، دلايل كاملا اجتماعي و فرهنگي دارد.

اجتماع و فرهنگ رايج در بين مردم همان دغدغه هاي فكري آنها است كه در محدوده زباني آنها ميگنجد.

يك روستايي با زبان آشناي خود دغدغه هاي يك روستايي را دارد و كاملا درست و بجاست ولي يك محقق و دانشمند به دليل اينكه علم را با زبان ديگري آموخته پس نمي تواند در محفلها و گردهماييهاي بين خويشان و آشنايانش علم را مطرح نمايد، چون زبان آشناي آن محفلها عاري از مفاهيم مدرن علمي است و نهايت آنها بتوانند از زبان آشناي خويشان خود در همان جهت روزمرگي بهره ببرند و اگر بخواهند مفاهيم علمي را در آن محافل مطرح نمايند بدليل عدم فهم آن زبان علمي و اصطلاحات از سوي جمع، در بين جمع خستگي و خمودي اتفاق مي افتد كه خارج از تحمل جمع خواهد بود هر چند كه عده اي هم سري تكان دهند و سعي نمايند آن پژهشگران را تشويق نمايند. ولي ارتباط صحيحي ايجاد نخواهد شد و در نتيجه منجر به واكنشهاي پنهان در جهت دفع يكديگر خواهند داشت.

البته توجه به انگيزه جمع شدن و گردهمايي در جهت اشاعه مفاهيم علمي نيز مي تواند ثمر بخش باشد. يعني ارايه مطلب علمي مناسب باشد با انگيزه هاي جمع. بايد مطلب علمي مخاطب داشته باشد.

براي ايجاد تحول در ملل شرق از جمله خاورميانه و خصوصا ما مردم تورك ايران بايد علم وارد زبان مردم بشود. خوشبختانه امروز از طرف فعالين مدني توركان ايران براي جمع آوري فولكلور و حتي كلمات و واژگان متعدد مدني آغاز شده. با تاثير پذيري مثبت از زبان ارتقا يافته مردم توركيه و جمهوري آزربايجان محققان فرهنگي توركان ايران توانسته اند موج جديد علم خواهي را ايجاد نمايند. در تلاشند تا اصطلاحات علمي را هر چه بيشتر نزديك به زبان مردم تورك ايران بكنند. با استفاده از واژگان اصيلي كه در حال و در گذشته اي نه چندان دور بين اين مردم رايج بوده و منطبق نمودن آنها با علم مدرن در سير تكوين زباني علمي براي مردم تورك زبان ايران هستند.

اين به نوبه خود سزاوار تشويق است و براي ما مسرت بخش.

اميدوارم با درك درست فرهنگ زبان مردم تورك ايران و شناخت صحيح علم ايندو را با هم آشتي داده و سرانجام نيكي را رقم بزنيم.