Insanliq

نحوه نوشتن كسره، فتحه، ضمه با تنوين با كامپيوتر

ممكن است شما بارها در كامپيوتر خود نياز به فتحه، كسره ، ضمه و يا تشديد ويرگول و.... نياز داشته باشيد در اين پست ما جدولي را گرداوري كرديم و نوع نوشتن اينها را به شما آموزش مي دهيم.

نام / نوع نوشتن

كسره :  shift  + ي /  تنوين نصب  : shift  + ض

فتحه  : shift  +ش / تنوين ضمه :  shift  +ص

ضمه : shift  +س  / تنوين جر:  shift  +ث

تشديد shift  + ب / ويرگول :  shift  +ف

نقطه ويرگول : shift+ غ / دونقطه :  shift + ك

« :  shift + م /  » :  shift + ن

الف با كلاه : shift  + ا (h)

كشيدن حرف ( مثال : كتـــــــاب ) :  shift + ت

نحوه نوشتن كسره فتحه ضمه در زبان تركي:

الف) طرز نوشتن فتحه در زبان تركي : در ادبيات عربي نوشتن فتحه به دو شكل (  اَ  و  ــَــ  ) مي باشد ولي نگارش آن در زبان تركي جهت سهولت خواندن و نوشتن به پنج شكل : (  اَ  ،  ــَـ  ،  اه  ،  ه  ،  ـه  ) مي باشد، كه در اول، وسط و آخر كلمه قرار مي گيرد.

1- فتحه در ابتداي كلمه : فتحه در ابتداي كلمه بصورت بدون علامت فتحه نوشته مي شود و بصورت ( اَ )  تلفظ مي گردد، مثل ال = دست، ار = شوهر، ات = گوشت.

2- فتحه در وسط كلمه : فتحه در وسط كلمه به شكل هاي( ـــَــ ،  ه ) نوشته مي شود. مثل: گلمك = آمدن، اوٌره ك (اوٌره ي ) = قلب، گره ك ( گره ي ) = بايد، ده يه ر= ارزش، سنه = به تو.

نكته : در تركي خراسان حرف " ك" در آخر كلمه به حرف "ي" تبديل مي شود. مثل : بگ = بئي ، ائششك = ائششئ، ايپك = ايپئ، اينك = اينئ 

3- فتحه در آخر كلمه : فتحه درآخر كلمه به شكل هاي: ( ه ، ـة ) نوشته مي شود. مثل:  قره = سياه (يا بزرگ)، دده = خواهر( يا پدر) ، سرمه = پاپيچ، سنه = به تو.

بنابراين، حرف صدادار" اَ " در اول و آخر كلمات نوشته مي شود و در وسط يك كلمه نوشته نمي شود. و در اول كلمات به صورت " ا " و در آخر كلمه به صورت "ـه ه " نوشته مي شود. اياق = پا، نمه = چه

تذكر:

1- در زبان تركي اگر بعد از فتحه، يكي ازحروف ( و يا  ي  ) بيايد، فتحه به صورت ( اه ) نوشته مي شود مثل: اه يه = صاحب،  اه يري = كج، ده وه لي = شتردار.

2- در زبان تركي اگر قبل از حروف ( و  يا  ي  ) فتحه بيايد و بعد از آن حرف مصوت ( آ ) قرار گيرد نيازي فتحه به (اه ) نيست. مثل: اياز = سرد، اياق = پا.

3- در زبان تركي اگر قبل و بعد ازحروف ( و يا  ي ) فتحه بيايد هر دو فتحه به صورت ( اه ) نوشته مي شود. مانند : ده وه = شتر ، اه يه = صاحب

4- در مورفم هايي كه از يك هجا كمتر تشكيل شده اند، فتحه اين مورفم ها با مورفم هاي قبل از خود جمع شده و به صورت واحد نوشته مي شوند. مثال: ايزله‌مك ← ايزلنمك،  ايشله‌مك ← ايشلتمك.

ب) طرز نوشتن كسره در زبان تركي : كسره تركي به شكل هاي  ( ائـ  ،  ئـ  ،  ـئـ  ،  ئ  ) نوشته مي شود. مثل: ائل = ايل و طايفه، دئمك = گفتن، سئل = سيلاب، دئ = بگو، يئ = بخور، بئل = كمر.

كسره به صورت ( اِ  يا  ــِـ  ) از اصوات دخيل در تركي است و از زبان  عربي  وارد زبان تركي شده است، اين اصوات وارداتي محسوب و با همان نوع كسره نيز نوشته مي شوند مثل: دِلبر، زِندان، اِسكندر.

كسره يا هاي غير ملفوظ درآخركلمات عربي در تركي به صورت فتحه تلفظ مي شود.

ج) طرز نوشتن ضمّه در زبان تركي : درادبيات تركي ضمّه (  اُ  ــُ  ) كمي ضخيمتر از عربي تلفظ مي شود و به صورت ( اوْ ، وْ ، ـوْ  ) مي نويسند. مثل: اوْدون = هيزم، دوْلماق = پر شدن، قوْل = بازو، بوْش = خالي، سوْخماق = فرو كردن. گول = گل

نذكر : ضمّه يا مصوت ( اوْ ) در زبان ادبي تركي فقط در بخش يا هجا اول كلمه قرار مي گيرد و در بخش هاي دوم و سوم و... نمي آيد.

نمونه ها:

 جهت تمرين چند ضرب المثل تركي خراسان با لهجه بجنورد را از وبلاگ هاي تركي خراسان شمالي انتخاب و آنر مجددا با توجه به طرز نگارش اعراب (فتحه، كسره و ضمه ) در تركي ويرايش نموده ايم:

1- عاجِه گيلدِرمَه، توخِه تَرپَدمَه = آجئ گيلدئرمه توخئ ترپدمه

2- قُرِّه آغاج چُوولِه اَولمِيَه = قورئ آغاج چوولئ اولمئ يه

3- اَونَه خِيال علي­ آباد هم شهردِه= اونه خيال علي آباد هم شهردئ

4-  تُولكِه دَن قاشدِه، قُوردَه يَولِخدِه = تولكئ دن قاشدئ، قورده يوخئلدئ

5-  پيچاقِه دَستَه تودِّه = پيچاقئ دسته توددئ

6-  گيزِنگ چِخسِن ، آدِنگ چِخمَسِن= گيزئنگ چئخسئن

7- ييدي، ايشدي، نَه گينَه ديشدي = ييدئ، ايشدئ، نه گينه ديشدئ

8- قَرِّه گيچِه كَپَي ديش گيرِيَه= قه ررئ گئچئ كه په ئ ديش گئري يه

9-  آقاجِگ قوردِه ايزِنَّن اولِيَه = آغاجئنگ قوردئ ائزئن نن اولئ يه

قايناق : زبان و ادبيات تركان خراسان

http://salariyan.blogfa.com/post-4964.aspx